Plasticlobby domineert VN-gesprekken over mondiaal verdrag

Genève – In Genève wordt deze week onderhandeld over een wereldwijd plasticverdrag. Maar in plaats van doorbraken, vrezen waarnemers dat de gesprekken worden gedomineerd door industriële belangen: 234 lobbyisten uit olie-, petrochemie- en plasticsector zijn aanwezig – meer dan alle 27 EU-delegaties samen.

262 woorden, 1 minuut

Volgens het Centre for International Environmental Law (CIEL) zet dit de ambitie voor een stevig verdrag onder druk. Meer dan 99% van alle plastic wordt gemaakt uit fossiele grondstoffen. Toch zitten negentien lobbyisten zelfs in officiële delegaties, zoals die van Egypte, China en Iran. Ook organiseren bedrijven tal van nevenevenementen om direct invloed uit te oefenen.

De onderhandelingen volgen op het mislukte overleg in Busan (2024) en de standpunten zijn verder uit elkaar gegroeid. Ruim honderd landen willen bindende productielimieten, terwijl een kleinere maar machtige groep – waaronder Saoedi-Arabië, Rusland en de VS – inzet op recycling in plaats van productiebeperking.

Recycling alleen is volgens critici onvoldoende: wereldwijd wordt slechts 10% van het plastic hergebruikt. Het merendeel belandt op de stort, in ovens of in het milieu. Ondertussen breiden grote petrochemiebedrijven, zoals Shell, ExxonMobil en Dow, hun capaciteit juist uit – met 1,4 miljoen ton sinds de start van het proces. Zonder harde productie-afspraken kan de wereld in 2060 meer dan een miljard ton plastic per jaar produceren.

Effectieve oplossingen moeten bij de bron beginnen: vermijden, verminderen en herontwerpen van plasticgebruik. Dat vraagt politieke moed én een verdrag dat de productie durft te beperken. Op 14 augustus moet er volgens planning een akkoord liggen, maar de macht van de lobby maakt de kans op een ambitieus resultaat kleiner dan ooit.